De dag nadat GTA 5 uitkwam, waren er 25 procent meer ziekmeldingen in Nederland. Even voor mijn ouders, een aantal vrouwen en de wat oudere lezers: GTA 5 is het vijfde deel van Grand Theft Auto, een computerspelletje waarbij je auto’s steelt en mensen neerknalt. Deze column is speciaal voor de GTA-fanaten.
Ik kan me best voorstellen dat je het leuk vindt om af en toe een computerspelletje te doen. Vroeger speelde ik ook wel eens een ‘game’. Ik begon met twee streepjes die een balletje tegen moesten houden en ik ben gestopt na Super Mario en Duck Hunt. Hartstikke leuk hoe die hond steeds zat te lachen als ik de eend niet kon raken met mijn oranje plastic pistool.

Ik kan me best voorstellen dat je ‘s nachts in de rij gaat staan voor GTA 5. Als je dat een heel mooi spel vindt, wil je best een paar uur zonder slaap. Ik heb vroeger wel eens voor de Aldi staan wachten omdat ze een nieuwe computer in de aanbieding hadden voor twaalfhonderd gulden. En er gebeuren gekkere dingen. Sommige mensen staan hele nachten met een kameel buiten om een voordeeltje te bemachtigen.

Ik kan me best voorstellen dat het leuk is om GTA 5 te spelen. Zelf ben ik niet zo van het auto’s stelen en mensen neerknallen, maar misschien is het heerlijk om je op die manier even uit te leven. Jezelf onderdompelen in een andere werkelijkheid. Lekker raggen met rode racewagens en ondertussen onderwereldfiguren omleggen. Heel wat anders dan op kantoor Excel-sheets vullen met feiten en cijfers.

En dan komt het moment dat je je ziek meldt bij de baas. Omdat je zo graag je nieuwe computerspelletje wilt uitspelen. Of omdat je de hele nacht hebt doorgespeeld en ‘s ochtends dus niet in staat bent jezelf nuttig te maken. In een tijd waar organisaties vechten om hun hoofd boven water te houden, personeel moeten ontslaan of zelfs failliet gaan, ga jij je ziek melden voor een computerspelletje. Beste gamer, je hebt gelijk, je bent echt ziek.

GTA V net zo erg als drugs en sigaretten


We kunnen niet langer wegkijken terwijl game-verslaving onze maatschappij ontwricht, betoogt columnist Maarten Reijnders. De nieuwste GTA breekt record na record. De hoogste opbrengst (800 miljoen dollar) binnen één dag. De grootste omzet ooit (ruim 1 miljard dollar) na drie dagen. Het kon niet op. Mooi nieuws in deze crisistijden? Vergeet het maar!

De Telegraaf greep de komst van GTA V aan voor een alarmerend voorpagina-artikel. “Fabrikanten games spelen een vies spelletje”, kopte de krant op vrijdag 20 september.

“Populaire games zijn zo ontworpen dat spelers er automatisch verslaafd aan raken. Daardoor komen er elk jaar vele duizenden nieuwe gameverslaafden bij”, meldde De Telegraaf op gezag van verslavingsexpert Dick Trubendorffer, die zich volgens de krant “grote zorgen maakt over het enorme succes van het pas uitgekomen Grand Theft Auto V”.

Alcohol- of drugsverslavingDe krant voerde een moeder op van een 16-jarige jongen die afgelopen zomer tien weken tien weken lang voor zijn game-verslaving is behandeld in een kliniek in de Ardennen. “Het maakt net zoveel kapot als een alcohol- of drugsverslaving”, zegt zij over computerspelletjes.

Ook Trubendorffer, die eerder in De Telegraaf al eens de noodklok luidde over sociale-mediaverslaving, meent dat een game-verslaving lijkt op een alcohol- of tabaksverslaving. “Je ziet met de game-industrie nu hetzelfde gebeuren als vijftig jaar geleden gebeurde met de sigarettenindustrie. Bedrijven zetten een product neer dat ontzettend veel schade kan aanrichten, maar bijna niemand heeft dat nog door.”

Trubendorffer heeft gelijk. De schade die gamen kan toebrengen aan je longen en lever wordt nu nog zwaar onderschat, maar over vijftig jaar zullen we ons hoofdschuddend afvragen waarom we niet veel eerder hebben ingegrepen. Waarom deden jullie niets terwijl er zich zo’n ramp voltrok, zullen onze kleinkinderen vragen.

ZombiesDe desastreuze gevolgen van onze lakse houding ten aanzien van games kunnen niet lang uitblijven. Steeds vaker zullen we ze tegenkomen in het dagelijks leven: de game-junks die als zombies door onze straten schuifelen, voortdurend op zoek zijn naar een nieuwe high.

Verslavingsklinieken zullen de toestroom van gebruikers niet aan kunnen. Het moment dat we ’s ochtends op weg naar ons werk over een game-verslaafde moeten heenspringen die in ons portiek ligt, kan niet ver weg zijn.

Dit maatschappelijke probleem kon ontstaan, omdat we jarenlang hebben weggekeken. We hebben games te lang als een onschuldig tijdverdrijf gezien. We hebben ons in slaap laten sussen doordat de computerspelletjes van onze jeugd totaal niet verslavend waren.

Anders dan de games van vandaag de dag leken Pong, Pac-Man of Donkey Kong immers nog onschuldig. Je speelde één spelletje en ging daarna wat anders doen. De drang om te kijken of je het een volgende keer misschien beter kon, was volledig afwezig.

CliffhangersMaar de ontwikkelaars van games hebben hun lesje sindsdien geleerd en stoppen hun spellen tegenwoordig vol met verslavende ingrediënten. En niet alleen game-producenten bedienen zich van deze laag-bij-de-grondse methodes.

De makers van tv-series kunnen er ook wat van. Het is toch een grof schandaal dat ze personages ten tonele voeren waarmee je je als kijker kunt identificeren? Geen wonder dat mensen zich te buiten gaan aan binge watching! En dan die cliffhangers op het einde van een aflevering... Zo dwing je mensen om door te blijven kijken!

En wat te denken van nieuws? Er gebeuren voortdurend dingen die je als nieuwsjunkie wel móet volgen. En dan proberen die journalisten het ook nog eens zo op te schrijven dat je hun artikelen helemaal wilt uitlezen.

Hopelijk schrijft De Telegraaf ook snel een voorpaginaverhaal over deze stuitende misstanden.



Leave a Reply.